Bardzo ważna odpowiedź PFRON dla Zakładów Aktywności Zawodowej (ZAZ) i Pracodawców ON ubiegających się w PFRON o dofinansowanie.
Pytanie do PFRON
Dzień Dobry
Mam jeszcze jedno ważne pytanie dot. uzyskiwania dofinansowań przez ZAZ-y. A mianowicie proszę o odpowiedź czy ZAZ, będzie mógł wystąpić do Funduszu o dofinansowanie dla wszystkich swoich niepełnosprawnych pracowników, jeżeli w zatrudnieniu ma 30 etatów ON (zatrudnienie na 0,55 etatu – 1 osoba), których koszty płacy łącznie np. za wrzesień br. wynoszą 90 tys. a z środków własnych (nie publicznych) mają przeznaczoną na koszty płacy – kwotę 30 tys. Czy pozostałą część kosztów płacy będą mogli pokryć ze środków publicznych (które wykażą w pomniejszeniach w poz. 53 na INF-D-P) i wówczas za wszystkich pracowników niepełnosprawnych będą mogli otrzymać dofinansowanie? Dodatkowo czy w kolejnym miesiącu składając wniosek Wn-D do Funduszu – będzie mógł już wypłacone dofinansowanie przeznaczyć na koszty płacy i tym samym twierdzić, że otrzymane z PFRON dofinansowanie nie będzie stanowiło dla ZAZ pomocy publicznej?
Z góry bardzo dziękuję za odpowiedź
Pozdrawiam serdecznie
Edyta Sieradzka
Odpowiedź PFRON
Dzień dobry Pani Edyto
zgodnie z art. 48a ust. 1 ustawy o rehabilitacji1, środki Funduszu nie mogą zostać przeznaczone na realizację celów, zadań i wydatków w części, w jakiej zostały sfinansowane w ramach pomocy udzielonej z innych środków publicznych, natomiast zgodnie z art. 26b ust. 7 ustawy o rehabilitacji dofinansowanie nie przysługuje do wynagrodzenia w części finansowanej ze środków publicznych (z wyjątkiem środków, o których mowa w art. 26b ust. 8 ustawy o rehabilitacji).
Jeśli więc pracodawca finansuje wynagrodzenia pracowników niepełnosprawnych ze środków własnych lub środków publicznych kwalifikujących się do środków publicznych wymienionych w art. 26b ust. 8 ustawy o rehabilitacji oraz spełnia pozostałe warunki może wystąpić do Funduszu z wnioskiem o dofinansowanie wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego. Jednocześnie należy podkreślić, iż żaden z przepisów ustawy o rehabilitacji nie wskazuje na jakie cele mają być wydatkowane środki uzyskane przez pracodawcę jako dofinansowanie do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych. Środki otrzymane jako miesięczne dofinansowanie do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych stają się dochodami własnymi pracodawcy, który samodzielnie decyduje na jakie cele je przeznaczy. Mając na uwadze powyższe Zakład Aktywności Zawodowej może ubiegać się o dofinansowanie do kosztów płacy, które nie są finansowane ze środków publicznych takich jak np. środki własne samorządu województwa, środki własne samorządu powiatu, środki przeznaczone na działanie ZAZ, przekazane algorytmem przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Przy czym nie możemy ocenić w świetle Pani pytania czy pracodawca ma możliwość pokryć wynagrodzenia osób niepełnosprawnych ze środków publicznych, w takich proporcjach, o których mowa w mailu, gdyż może to wynikać z umów pomiędzy ZAZ, a organem przyznającym środki i jeśli takie zapisy w umowach lub innych dokumentach istnieją, powinny być respektowane.
W przypadku ubiegania się o dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych, których koszty płacy częściowo będą pokrywane ze środków publicznych – w pozycji 52 „Koszty płacy” załącznika INF-D-P należy uwzględnić całkowite koszty płacy pracownika niepełnosprawnego w danym okresie sprawozdawczym, natomiast w pozycji 53 „Pomniejszenia” należy ująć koszty płacy pokryte ze środków publicznych, których nie można przyporządkować do środków zdefiniowanych w art. 26b ust. 8 ustawy o rehabilitacji (…). Kwotę do wypłaty wykazywaną w poz. 55 ustala się poprzez wybranie najniższej kwoty spośród:
- kwoty ustalonej na podstawie art. 26a ust. 1 i 1b ustawy o rehabilitacji (poz. 51 formularza INF-D-P),
- kwoty kosztów płacy pomniejszonej o ewentualnie już otrzymaną pomoc na te same koszty (poz. 52-53 formularza INF-D-P),
- limitu kosztów płacy pracownika niepełnosprawnego, za którego składany jest INF-D-P (poz. 54 formularza INF-D-P).
Zakłady aktywności zawodowej są specyficznymi podmiotami, których działalność koncentruje się na pomocy osobom niepełnosprawnym, często również poprzez prowadzenie działań mających cechy działalności gospodarczej. Z uwagi na wątpliwości czy zakłady aktywności zawodowej są beneficjentami pomocy publicznej, wsparcie dla nich było przedmiotem postępowania notyfikacyjnego w Komisji Europejskiej. W decyzji z dnia 27 kwietnia 2007 r. Nr N558/2005 Komisja stwierdziła, że finansowanie ze środków publicznych zakładów aktywności zawodowej nie stanowi pomocy publicznej w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE, ponieważ działalność zakładów nie jest działalnością gospodarczą. W uzasadnieniu decyzji wyjaśniono, że przedmiotowe wsparcie spełnia co prawda przesłanki pochodzenia ze źródeł państwowych i selektywności, jednakże w odniesieniu do przesłanki korzyści stwierdzono, że działalność gospodarcza zakładów aktywności zawodowej ma wyłącznie charakter instrumentalny wobec głównego celu, jakim jest rehabilitacja społeczna i zawodowa osób niepełnosprawnych. Pomimo, że zakłady dostarczają towary lub świadczą usługi na rynku, to ich działalność gospodarcza ma wyłącznie charakter podrzędny i ma na celu zapewnienie pracy w celach utrzymania i przywrócenia zdolności do pracy osobom, które ze względu na swoją sytuację nie mogą podjąć zatrudnienia w normalnych warunkach. Dlatego w świetle dotychczasowych wyjaśnień Biura Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych oraz Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów można uznać, że dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych wypłacane Zakładom Aktywności Zawodowej nie stanowi dla nich pomocy publicznej.
- Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 2023 r., poz. 100, ze zm.)
Więcej informacji w sprawie dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych można znaleźć na witrynie PFRON. Po wpisaniu w pasku adresu przeglądarki: pfron.org.pl trzeba wybrać zakładkę ‘Pracodawcy’, a następnie ‘Dofinasowanie wynagrodzeń’. Zachęcamy do korzystania z zamieszczonej tam broszury oraz filmów, które zawierają wyjaśnienia w sprawie wypełniania dokumentów: Wn-D, INF-D-P oraz INF-O-PP i INF-O-PR. W przypadku dodatkowych pytań w sprawie dofinansowania do wynagrodzeń prosimy o kontakt z właściwym Oddziałem PFRON lub z infolinią Departamentu ds. Rynku Pracy. Numer tej infolinii to 22 581-84-10 wew. 1. Infolinia czynna jest od poniedziałku do piątku w godzinach 9.00-15.00. Kontakt z Departamentem ds. Rynku Pracy możliwy jest również poprzez e-mail. Zapytania należy kierować na adres: sod@pfron.org.pl.
Małgorzata Jaworek
Starszy Ekspert
ds. rynku pracy
Wydział ds. Analiz
Departament ds. Rynku Pracy
Na najbliższym Naszym Szkoleniu dla ZAZ (14.11.2023 r.) – temat dofinansowań z PFRON – zostanie przez Nas szczegółowo dla Państwa omówiony – z uwzględnieniem również wyżej cytowanej odpowiedzi PFRON.
Serdecznie Państwa zapraszamy.