Czy po dostarczeniu kolejnego orzeczenia od pracownika muszę zrobić korektę informacji o obniżeniu wpłaty na PFRON tj. INF-U i zrobić korektę INF-1?
W związku z osiąganiem 30% wskaźnika zatrudnienia osób w stopniu znacznym i umiarkowanym z 5 schorzeniami szczególnymi, przysługuje nam prawo do wystawiania nabywcom informacji o kwocie obniżenia wpłat na PFRON tj. INF-U z tytułu dokonanego przez nich zakupu naszej usługi własnej. Ostatnio mieliśmy sytuację, że dwóch pracowników, których orzeczenia skończyły się 31.08.2023 r. oczekiwało na wydanie nowego orzeczenia o niepełnosprawności. W tym czasie tj. od 1 września br. nie byli oni wliczani do stanu zatrudnienia niepełnosprawnych. Czy w takiej sytuacji kiedy dostarczą oni do pracodawcy kolejne orzeczenie, z którego będzie wynika ciągłości stopnia niepełnosprawności np. umiarkowanego dla potrzeb obliczenia ulgi jak i do sprawozdawczości w PFRON, powstaje obowiązek ponownego zaliczania tych pracowników do stanu zatrudnienia niepełnosprawnych? Czy trzeba sporządzić dla nabywców korekty informacji INF-U?
Zgodnie z art. 2a ust. 1 ustawy o rehabilitacji – osobę niepełnosprawną wlicza się do stanu zatrudnienia osób niepełnosprawnych począwszy od dnia przedstawienia pracodawcy orzeczenia potwierdzającego niepełnosprawność. W przypadku gdy pracownik w terminie złożył wniosek o wydanie kolejnego orzeczenia (czyli najpóźniej w dniu następnym po dniu, w którym upłynął termin ważności poprzedniego – art. 2a ust. 2 ustawy o rehabilitacji), pracodawca wlicza go do stanu zatrudnienia od dnia złożenia wniosku (przy założeniu, że z treści orzeczenia jednoznacznie wynika, że w tym okresie pracownik był osobą niepełnosprawną). Natomiast jeżeli pracownik nie złożył w terminie wniosku o wydanie kolejnego orzeczenia, to pracodawca wlicza go wstecznie do stanu zatrudnienia maksymalnie w okresie do 3 miesięcy wstecz, licząc od daty przedstawienia pracodawcy kolejnego orzeczenia. Tak stanowi art. 2a ust. 3 ustawy o rehabilitacji.
W opisanej sytuacji pracodawca jako sprzedający, ma obowiązek skorygowania informacji o kwocie obniżenia wpłat na PFRON i bezzwłocznego przekazania korekt nabywcom.
Potwierdzenie takiego stanowiska można znaleźć w piśmie Biura Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych z dnia 27 czerwca 2013 r., znak: BON-I-52311-222-2-LK/2013. Czytamy w nim, że: “(…) w razie powzięcia wiadomości o zmianie ex post danych, na podstawie których obliczono kwotę ulgi, należy niezwłocznie skorygować uprzednio wystawioną informację” oraz również w wytycznych PFRON.
Wytyczne PFRON – Sprawozdawczość w PFRON – Wliczanie do stanów zatrudnienia osób niepełnosprawnych(INF-y, DEK-i)
Z art. 2a ust. 2 i 3 ustawy o rehabilitacji określa zasady dotyczące wliczania do stanu zatrudnienia osób niepełnosprawnych, gdy pracownik przedstawia pracodawcy kolejne orzeczenie o niepełnosprawności.
Zgodnie z art. 2a ust. 2 ustawy o rehabilitacji – w przypadku przedstawienia pracodawcy kolejnego orzeczenia potwierdzającego niepełnosprawność, osobę niepełnosprawną wlicza się do stanu zatrudniania osób niepełnosprawnych począwszy od dnia złożenia wniosku o wydanie orzeczenia, jeżeli z treści orzeczenia wynika, że w tym okresie (czyli od dnia złożenia wniosku) osoba ta była niepełnosprawna, a wniosek o wydanie orzeczenia został złożony nie później niż w dniu następującym po dniu, w którym upłynął termin ważności poprzedniego orzeczenia potwierdzającego niepełnosprawność.
Natomiast w myśl art. 2a ust. 3 ustawy o rehabilitacji – bez względu na datę złożenia wniosku o wydanie kolejnego orzeczenia potwierdzającego niepełnosprawność, osobę niepełnosprawną wlicza się do stanu zatrudnienia osób niepełnosprawnych również w okresie do 3 miesięcy poprzedzających dzień przedstawienia pracodawcy kolejnego orzeczenia, jeżeli z treści tego orzeczenia wynika, że w tym okresie osoba ta była niepełnosprawna.
Art. 2a ust. 2 i 3 ustawy o rehabilitacji znajdzie również zastosowanie przy zmianie stopnia niepełnosprawności, z tym, że to zastosowanie powinno uwzględniać dobro pracownika niepełnosprawnego. Dlatego przy zmianie:
- z niższego na wyższy stopień niepełnosprawności stosuje się wprost art. 2a ust. 2 lub 3 ustawy o rehabilitacji, czyli zmiana stopnia niepełnosprawności na wyższy następuje od dnia złożenia wniosku o wydanie kolejnego orzeczenia lub w okresie do 3 miesięcy poprzedzających dzień przedstawienia pracodawcy kolejnego orzeczenia;
- z wyższego na niższy stopień niepełnosprawności wybiera się rozwiązanie korzystniejsze dla pracownika niepełnosprawnego, czyli zmiana stopnia niepełnosprawności na niższy następuje od dnia utraty ważności orzeczenia o wyższym stopniu niepełnosprawności.
Wytyczne PFRON – Uprawnienia pracownicze.
Adresatem przepisów ustawy o rehabilitacji jest nie tylko pracodawca, ale również pracownik niepełnosprawny. Decyzje podejmowane przez pracodawcę powinny zawsze uwzględniać dobro pracownika niepełnosprawnego. Dlatego pracodawca nie może dowolnie ustalać od jakiej daty wlicza pracownika do stanu zatrudnienia osób niepełnosprawnych w określonym stopniu niepełnosprawności. Datę tą określają przepisy art. 2a ust. 1-3 ustawy o rehabilitacji i pracodawca jest zobowiązany je stosować. Jednocześnie niedopuszczalne jest działanie pracodawcy, gdy przyjmuje on różne daty wliczania pracownika do stanu zatrudnienia osób niepełnosprawnych w określonych stopniach niepełnosprawności – uzależniając to od swoich konkretnych potrzeb. Data wliczania do stanu zatrudnienia osób niepełnosprawnych w określonym stopniu niepełnosprawności jest jedna u danego pracodawcy.
Natomiast nie może na nią mieć żadnego wpływu fakt czy pracodawca korzysta czy też nie korzysta z możliwości dofinansowania do wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego.
Zgodnie z art. 20c ustawy o rehabilitacji osobie niepełnosprawnej przysługują uprawnienia pracownicze określone w rozdziale 4 odpowiednio od dnia, od którego osoba niepełnosprawna została wliczona do stanu zatrudnienia osób niepełnosprawnych na podstawie art. 2a. Do uprawnień pracowniczych zalicza się m.in. czas pracy osoby niepełnosprawnej (art. 15), przerwy w pracy (art. 17) czy udzielanie zwolnień od pracy (art.20). Pracodawca jest zobowiązany gwarantować pracownikowi niepełnosprawnemu korzystanie z przysługujących mu uprawnień pracowniczych.
Ponadto, zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy o rehabilitacji – osobie zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności przysługuje dodatkowy urlop wypoczynkowy w wymiarze 10 dni roboczych w roku kalendarzowym. Prawo do pierwszego urlopu dodatkowego osoba ta nabywa po przepracowaniu jednego roku po dniu zaliczenia jej do tego stopnia niepełnosprawności. Datą zaliczenia jest data wydania orzeczenia. Pracownik nabywa zatem po raz pierwszy prawo do dodatkowego urlopu wypoczynkowego po roku pracy liczonego od następnego dnia po dniu wydania orzeczenia o zaliczeniu do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności. Obowiązek przepracowania jednego roku po dniu zaliczenia do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności dotyczy wyłącznie nabycia prawa do pierwszego takiego urlopu. Prawo do kolejnych dodatkowych urlopów wypoczynkowych jest związane wyłącznie z posiadaniem orzeczenia o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności.
Pozdrawiam serdecznie
Edyta Sieradzka
