O 15 proc. wzrosły dopłaty do wynagrodzeń dla pracodawców zatrudniających osoby niepełnosprawne. Ich podniesienie przewiduje ustawa z 5 grudnia 2024 r. o zmianie ustawy o rehabilitacji osób niepełnosprawnych (Dz.U. poz. 1961), która weszła w życie 31 grudnia ubiegłego roku. Co istotne, podwyżka obejmie nie tylko bieżące subsydia płacowe, lecz także te należne za wcześniejsze miesiące, począwszy od lipca 2024 r.
Przywrócone wyrównanie
Ustawa waloryzująca dofinansowania do wynagrodzeń to efekt działań Rady Dialogu Społecznego (RDS) oraz pracodawców, którzy zwracali uwagę, że rosnące w ostatnich latach koszty płacy, głównie kwota najniższej pensji, powodują, iż dopłaty przestają pełnić swoją podstawą rolę, a jest nią zachęcanie do zatrudniania osób z dysfunkcjami zdrowotnymi. Dzięki ich zabiegom powstał rządowy projekt ustawy zakładający podniesienie subsydiów płacowych o 15 proc. Podwyżka, która została w nim zaproponowana, dotyczy zarówno podstawowych kwot dopłat, które są zróżnicowane w zależności od stopnia niepełnosprawności pracownika, jak i tych dodatkowych, które przysługują przy zatrudnianiu osób z tzw. schorzeniami szczególnymi, np. chorobą psychiczną czy epilepsją (patrz: infografika).
Jednocześnie do ostatniej chwili prac parlamentarnych ważył się ostateczny kształt przepisów ustawy, w tym kluczowej kwestii, a mianowicie tego, od którego miesiąca będą obowiązywać wyższe dopłaty. Przypomnijmy, że pierwotnie waloryzacja miała nastąpić, począwszy od wynagrodzeń za lipiec 2024 r., ale nieoczekiwanie rząd, przyjmując projekt ustawy w listopadzie ubiegłego roku, postanowił, że podwyżka będzie dopiero od stycznia 2025 r. (pisaliśmy o tym w DGP „Podwyżka dopłat bez wyrównania” nr 228/2024). Przeciwko tej nagłej zmianie protestowali pracodawcy i w trakcie procedowania jej w Sejmie została wprowadzona poprawka przywracająca wcześniejsze regulacje podnoszące dopłaty od lipca, co umożliwi firmom uzyskanie wyrównania subsydiów płacowych do ich nowych kwot.
Bez ograniczeń czasowych
Edyta Sieradzka, ekspert ds. zatrudniania osób niepełnosprawnych, wskazuje, że zgodnie z przepisami ustawy korekty wniosków można składać od 1 stycznia br. Nie oznacza to jednak, że pracodawcy w obawie, iż wyrównanie im przepadnie, muszą to zrobić od razu w pierwszych dniach stycznia i za wszystkie miesiące, od lipca 2024 r. począwszy.
– Zapytałam PFRON, czy pracodawców obowiązuje termin na składanie korekt wniosków, i otrzymałam odpowiedź, że w tym zakresie nie ma żadnych ograniczeń czasowych. Pracodawcy nie muszą więc działać w pośpiechu, tylko mogą sukcesywnie je wysyłać – informuje.
Edyta Sieradzka dodaje, że PFRON zapowiedział, iż zamieści na swojej stronie internetowej oraz w systemie obsługi dofinansowań i refundacji (SODiR), służącym do ubiegania się o subsydia płacowe, informacje dla pracodawców na temat nowych przepisów.
– Niektóre firmy zastanawiają się też, czy wysyłanie korekt wniosków jest obowiązkowe. Tłumaczę im, że nie są do tego zobligowani, jest to ich wybór i decyzja, czy zgłoszą się do PFRON o wyrównanie. Analogicznie jest zresztą z samym wnioskowaniem o dofinansowania do wynagrodzeń. Pracodawcy zatrudniający osoby niepełnosprawne nie muszą o nie występować, bo jest to ich uprawnienie, a nie przymus – podkreśla. ©℗
Mateusz Brząkowski, radca prawny prowadzący własną kancelarię, podkreśla, że do wypłacenia przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) zaległych pieniędzy nie dojdzie z urzędu, bo jak wprost wynika z przepisów ustawy z 5 grudnia 2024 r., konieczne jest zrobienie korekt wcześniej złożonych wniosków Wn-D o wypłatę dofinansowań (oraz dołączanych do nich załączników).
Ustawa nie zawiera jakiejś specjalnej procedury korygowania wniosków w tym przypadku. Pracodawcy powinni więc postępować w standardowy sposób, tak, jak do tej pory składali korekty, gdy np. pomylili się w wyliczeniach kosztów płacy – wyjaśnia.
Podstawa prawna
Etap legislacyjny
Nowelizacja weszła w życie 31 grudnia 2024 r.
Michalina Topolewska