Tak wynika ze złożonego przez posłów KO i Polska 2050 – Trzecia Droga projektu nowelizacji ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 44 ze zm.). Są w nim zawarte w obowiązujących od 3 sierpnia br. przepisach zmiany, dotyczące m.in. posiadaczy orzeczeń covidowych, które wygasają 30 września. Zgodnie z nimi, jeśli zainteresowany złoży wniosek o wydanie orzeczenia o niepełnosprawności lub jej stopniu w okresie ważności dotychczasowego dokumentu, to ten zachowa ważność jeszcze przez sześć miesięcy, choć nie dłużej niż do uzyskania nowego. Jednocześnie art. 6bb ust. 2 ustawy przewiduje, że ważność orzeczenia o niepełnosprawności trwa nie dłużej niż do skończenia 16 lat.
W praktyce to oznacza, że osoby mające covidowe orzeczenia o niepełnosprawności przedłużane na podstawie wcześniejszych przepisów, a które w tym czasie osiągnęły wspomniany wiek, nie są objęte regulacjami, które pozwalają zachować ważność dokumentu po 1 października. W rezultacie od przyszłego miesiąca – o ile nie uda im się szybko otrzymać nowego dokumentu – stracą one status osoby niepełnosprawnej i wiążące się z nim uprawnienia oraz pomoc finansową. Temu właśnie ma zapobiegać poselski projekt ustawy, który zakłada uchylenie ust. 2 w art. 6bb. Dzięki tej zmianie przepisów osoby mające orzeczenia o niepełnosprawności, które skończyły 16 lat, będą miały przedłużone orzeczenia analogicznie jak posiadacze pozostałych orzeczeń.
W projekcie ustawy znalazła się również zmiana dotycząca przedłużania prawa do świadczeń uzależnionych od posiadania aktualnego orzeczenia, np. zasiłku pielęgnacyjnego lub świadczenia pielęgnacyjnego. Posłowie zaproponowali, aby postępowanie w tej sprawie było wszczynane z urzędu na podstawie danych znajdujących się w zaświadczeniu wystawionym osobie niepełnosprawnej przez przewodniczącego powiatowego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności (potwierdza ono fakt złożenia wniosku o nowe orzeczenie przed utratą ważności przez obecny dokument oraz określa datę, do którego ten ją zachowa) albo w elektronicznym krajowym systemie monitorowania i orzekania o niepełnosprawności.
Tymczasem jeszcze na początku tego miesiąca Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowało komunikat dla samorządów odnoszący się do wprowadzonych 3 sierpnia przepisów, w którym wskazywało na konieczność złożenia nowego wniosku, aby osoba niepełnosprawna mogła zachować prawo do świadczeń (pisaliśmy o tym: „Do przedłużenia świadczeń potrzebny wniosek”, DGP nr 176/2024).
– Poselski projekt całkowicie odwraca sytuację i będzie jeszcze potęgować zamieszanie, które nowe przepisy już i tak wywołały wśród osób niepełnosprawnych – mówi Damian Napierała, zastępca dyrektora Poznańskiego Centrum Świadczeń.
Nowelizacja ustawy ma wejść w życie z dniem ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, ale z mocą od 30 września br.
Podstawa prawna
Etap legislacyjny
Projekt nowelizacji ustawy wniesiony do Sejmu
Michalina Topolewska
Źródło: Dziennik Gazeta Prawna