Niekorzystny Wyrok dla Pracodawców dot. wydatku z zfron na zakup programu Ewidencja Ulg we Wpłatach na PFRON
I SA/Łd 577/23 – Wyrok WSA w Łodzi
|
|
|||
|
2023-08-01 | |||
|
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi | |||
|
Agnieszka Gortych-Ratajczyk /sprawozdawca/ Joanna Grzegorczyk-Drozda Paweł Janicki /przewodniczący/ |
|||
|
6119 Inne o symbolu podstawowym 611 | |||
|
Administracyjne postępowanie | |||
|
Dyrektor Izby Skarbowej | |||
|
Oddalono skargę | |||
|
Dz.U. 2018 poz 511 art. 33 Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Dz.U. 2021 poz 1540 art. 306a, art. 306b, art. 306c Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa. |
|||
Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi – Wydział I w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia NSA Paweł Janicki Sędziowie: Sędzia WSA Joanna Grzegorczyk – Drozda Asesor WSA Agnieszka Gortych-Ratajczyk (spr.) po rozpoznaniu w dniu 28 września 2023 r. na posiedzeniu niejawnym w trybie uproszczonym sprawy ze skargi C. Spółka z o.o. Spółka komandytowa z siedzibą w Ł. na postanowienie Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Łodzi z dnia 13 czerwca 2023 r. nr 1001-IEW-2.4071.9.2022.11.U71.PM w przedmiocie odmowy wydania zaświadczenia o udzieleniu pomocy de minimis oddala skargę. |
||||
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 13 czerwca 2023 r. Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w Łodzi, po rozpatrzeniu zażalenia A. Sp. z o. o. Sp. k. z siedzibą w Ł., utrzymał w mocy postanowienie Naczelnika Łódzkiego Urzędu Skarbowego w Łodzi z dnia 27 czerwca 2022 r. o odmowie wydania zaświadczenia o pomocy de minimis w kwocie 1.600,00 zł, z tytułu wydatku poniesionego na zakup programu komputerowego. Jak wynika z akt sprawy, pismem z dnia 19 maja 2022 r. Spółka wystąpiła o wydanie, na podstawie § 2 ust. 1 pkt 1 lit. c rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2007 r. w sprawie zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2015 r. poz. 1023 ze zm.) dalej: rozporządzenie, zaświadczenia o udzieleniu pomocy de minimis w kwocie 1.600,00 zł na zakup, w ramach wyposażenia stanowiska pracy osoby niepełnosprawnej, programu komputerowego – SYSTEM EWIDENCJI ULG WE WPŁATACH NA PFRON – WERSJA 12 MIESIĘCZNA. Spółka przedłożyła do wniosku oświadczenie o kwocie uzyskanej pomocy de minimis w bieżącym roku kalendarzowym oraz w dwóch poprzedzających go latach kalendarzowych; formularz informacji przedstawionych przy ubieganiu się o pomoc de minimis; kserokopię faktury nr […] z dnia 21 kwietnia 2022 r. oraz wyciąg z rachunku bankowego […] potwierdzającego dokonanie dnia 21 kwietnia 2022 r. przelewu kwoty 1.600,00 zł. Naczelnik Łódzkiego Urzędu Skarbowego w Łodzi, postanowieniem z dnia 27 czerwca 2022 r., na podstawie art. 306c w związku z art. 217 i art. 218 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.) dalej: O.p., odmówił wnioskodawcy wydania zaświadczenia o pomocy de minimis z tytułu wydatku poniesionego na zakup programu komputerowego. Nie podzielając oceny wywiedzionej przez organ I instancji, Spółka wniosła zażalenie zarzucając naruszenie przepisu: – § 2 ust. 1 pkt 1 lit. c rozporządzenia w zw. z art. 33 ust. 11 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. Nr 123, poz. 776, ze zm.) dalej: ustawa, polegające na błędnym ustaleniu, że zakupiony przez stronę programu komputerowego nie można uznać za wydatek dokonany na wyposażenie i dostosowanie pomieszczeń zakładu w celu przystosowania stanowiska i jego otoczenia do potrzeb osoby niepełnosprawnej; – § 2 ust. 1 pkt 1 lit. c w zw. z § 4a rozporządzenia w zw. z art. 33 ust.11 ustawy, poprzez błędne ustalenie, że poniesiony wydatek w postaci zakupu ww. programu komputerowego nie spełnia zakładanego w ustawie o rehabilitacji i przepisach wykonawczych celu, jakim jest zmniejszenie ograniczeń zawodowych niepełnosprawnego pracownika poprzez dostosowanie miejsca i stanowiska pracy do potrzeb wynikających z rodzaju i stopnia jego niepełnosprawności; – § 2 ust. 1 pkt 1 lit. c w zw. z § 4a rozporządzenia w zw. z art. 33 ust. 11 ustawy, poprzez poczynienie błędnych ustaleń, że wydatek poczynionych przez wnioskodawcę w postaci zakupu ww. programu komputerowego nie ma bezpośredniego związku z potrzebami niepełnosprawnego pracownika, a jedynie ma na celu poprawienie standardu pracy w przedsiębiorstwie; – § 2 ust. 1 pkt 1 lit. c w zw. z § 4a rozporządzenia w zw. z art. 33 ust. 11 ustawy poprzez dokonanie wzajemnie wykluczających się wniosków, że wydatek poczyniony przez wnioskodawcę w postaci zakupu ww. programu komputerowego nie wpływa na zmniejszenie lub wyeliminowanie ograniczeń zawodowych wynikających z niepełnosprawności pracownika, gdyż program tan może być użytkowany zarówno przez osoby niepełnosprawne jak i pełnosprawne; – § 2 ust. 1 pkt 1 lit. c w zw. z § 4a rozporządzenia w zw. z art. 33 ust. 11 ustawy poprzez błąd w ustaleniach faktycznych polegającym na błędnej ocenie, że wnioskodawca nie wypowiedział się w zakresie celowości i oszczędności dokonanego wydatku w postaci zakupu ww. programu komputerowego. Przywołanym na wstępie postanowieniem z dnia 13 czerwca 2023 r. Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w Łodzi podzielił ustalenia i wywiedzione na ich podstawie rozstrzygnięcie organu I instancji, czemu dał wyraz utrzymując w mocy postanowienie z dnia 27 czerwca 2022 r. Zdaniem organu stworzony system preferencji dla przedsiębiorców prowadzących zakłady pracy chronionej, obejmujący w szczególności zwolnienia i ulgi podatkowe stanowiące pomoc publiczną, ma za zadanie zrekompensowanie zwiększonych wydatków związanych z realizowaniem rehabilitacji zawodowej, społecznej i leczniczej osób niepełnosprawnych (art. 33 ust. 4 ustawy). Nie można więc środkami z tego funduszu pokrywać wydatków, które nie realizowałyby tych celów. Z akt sprawy wynika natomiast, iż wydatek dotyczący zakupu programu komputerowego, przeznaczony jest dla pracownika Spółki J. P., która posiada lekki stopień niepełnosprawności od dzieciństwa ze względu na wzrok. Pracownik ten posiada protezę prawego oka, cierpi na krótkowzroczność drugiego oka i dlatego musi nosić okulary. Osoba ta zatrudniona jest na stanowisku księgowej. Wykorzystuje do pracy komputer, przy którym pracuje 8 godzin z przerwami. W ocenie organu, zakup przedmiotowego programu komputerowego spowodowany był potrzebą stworzenia warunków umożliwiających wykonywanie pracy. Pracodawca ma bowiem obowiązek wyposażyć każdego zatrudnionego pracownika w sprzęt niezbędny do wykonywania obowiązków zawodowych, niezależnie od tego czy pracę wykonuje osoba niepełnosprawna czy pełnosprawna. Nie można zatem uznać, iż zakup ten przyczynił się do zmniejszenia ograniczeń zawodowych pracownika Spółki wynikających z rodzaju i stopnia niepełnosprawności tegoż pracownika niepełnosprawnego. Zakupiony program nie miał charakteru zindywidualizowanego lecz mógł co najwyżej przyczynić się do usprawnienia pracy wykonywanej w określonych warunkach. Opis zakupionego programu komputerowego nie świadczy o przystosowaniu do potrzeb osoby niepełnosprawnej zwłaszcza, że strona nie wskazała żadnych okoliczności, które uniemożliwiałyby dalszą pracę pracownika niepełnosprawnego na dotychczasowych warunkach. W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi pełnomocnik A. Sp. z o. o. Sp. k. z siedzibą w Ł. zarzucił naruszenie: – § 2 ust. 1 pkt 1 lit. c) rozporządzenia w zw. art. 33 ust. 11 ustawy, polegające na błędnym przyjęciu, że wydatek na zakup programu komputerowego, nie stanowi dokonanego z zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych wydatku poniesionego na wyposażenie stanowiska pracy oraz przystosowania jego otoczenia do potrzeb osób niepełnosprawnych, gdyż nie ma związku dokonanego wydatku z niepełnosprawnością pracownika strony, w tym z rodzajem i stopniem niepełnosprawności pracownika. w sytuacji, gdy wydatek ten został poczyniony w związku z niepełnosprawnością pracownika, który z uwagi na protezę prawego oka oraz krótkowzroczność stanowi wyposażenie stanowiska pracy umożliwiające pracownikowi jej wykonywanie; – § 2 ust. 1 pkt 1 lit. c) rozporządzenia w zw. art. 33 ust. 11 ustawy polegające na bezpodstawnym przyjęciu, że nie wykazane zostały żadne okoliczności, które uniemożliwiałyby dalszą pracę pracownika niepełnosprawnego na dotychczasowych warunkach, w sytuacji gdy strona wykazała, iż z uwagi na konieczność stosowania przerw w pracy oraz konieczność zachowania terminowości zadań na stanowisku księgowej, zakupiony program umożliwia dalsze i terminowe wykonywanie pracy; – § 2 ust. 1 pkt 1 lit. c) oraz § 4a rozporządzenia w zw. art. 33 ust. 11 ustawy polegające na przyjęciu, że wydatek na zakup programu komputerowego nie spełnia wymogu wydatku celowego, gdyż program może być obsługiwany przez każdego pracownika zarówno pełnosprawnego jak i niepełnosprawnego i służyć im w takim samym stopniu, w sytuacji gdy program ten spełnia inne funkcje w przypadku pracownika pełnosprawnego (usprawnienie wykonywania pracy) oraz niepełnosprawnego (uniemożliwienie wykonywania pracy); – § 2 ust. 1 pkt 1 lit. c) rozporządzenia w zw. art. 33 ust. 11 ustawy polegające na dokonaniu błędnej wykładni, że w przypadku pracownika niepełnosprawnego usprawnienie pracy wykonywanej w określonych warunkach nie może stanowić o zmniejszeniu ograniczeń zawodowych tegoż pracownika, podczas gdy każde usprawnienie w wykonywaniu pracy zmniejsza ograniczenia pracownika niepełnosprawnego; – § 2 ust. 1 pkt 1 lit. c) rozporządzenia w zw. art. 33 ust. 11 ustawy polegające na błędnym uznaniu, że tylko sprzęt/program zawierający szczególne, ponadstandardowe czy dodatkowe udogodnienia może stanowić wydatek dokonany w ramach pomocy de minimis, podczas gdy to nie od rodzaju sprzętu, a od sposobu jego zastosowania zależy czy poczyniony wydatek wpływa na zmniejszenie ograniczeń osób niepełnosprawnych. Wskazując w uzasadnieniu skargi na argumenty, które w ocenie strony przemawiają za jej uwzględnieniem, pełnomocnik Spółki wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia wraz z poprzedzającym je postanowieniem organu I instancji oraz o zasądzenie od strony przeciwnej na rzecz strony kosztów postępowania z uwzględnieniem kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi zważył, co następuje. Skarga nie zasługuje na uwzględnienie. Tytułem wstępu wyjaśnić należy, iż niniejsza sprawa została rozpoznana w trybie postępowania uproszczonego, ponieważ skarga dotyczy postanowienia. Stosownie zaś do art. 119 pkt 3 w zw. z art. 120 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.) dalej p.p.s.a., sprawa, w której przedmiotem skargi jest postanowienie wydane w postępowaniu administracyjnym, na które służy zażalenie albo kończące postępowanie, a także postanowienie rozstrzygające sprawę co do istoty oraz postanowienia wydane w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym może być rozpoznana w trybie uproszczonym, czyli na posiedzeniu niejawnym w składzie trzech sędziów. Z kolei zakres kontroli sprawowanej przez wojewódzkie sądy administracyjne określa ustawa z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. z 2021r., Nr 137 ze zm.), stanowiąc w art. 1 § 1 i § 2, że sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej pod względem jej zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Stosownie zaś do treści art. 3 § 1 p.p.s.a., sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej i stosują środki określone w ustawie. Z wymienionych przepisów wynika, że sąd bada legalność zaskarżonego aktu, czy jest on zgodny z prawem materialnym, określającym prawa i obowiązki stron oraz z prawem procesowym, regulującym postępowanie przed organami administracji publicznej. Sąd rozpoznający sprawę nie może zmienić zaskarżonego aktu, a jedynie uwzględniając skargę może go uchylić, stwierdzić jego nieważność lub niezgodność z prawem, a może to uczynić, stosownie do unormowania zawartego w art. 145 § 1 pkt 1 p.p.s.a., jeśli stwierdzi naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy; naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego; inne naruszenie przepisów postępowania, jeśli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy. W przypadku zaś, gdy nie zachodzą okoliczności wskazane w art. 145 § 1, skarga zgodnie z art. 151 p.p.s.a. podlega oddaleniu. Zgodnie zaś z art. 145 § 1 pkt 2 Sąd stwierdza nieważność decyzji lub postanowienia w całości lub w części, jeżeli zachodzą przyczyny określone w art. 156 Kodeksu postępowania administracyjnego lub w innych przepisach. W myśl natomiast art. 134 § 1 p.p.s.a., sąd wydaje rozstrzygnięcie w granicach danej sprawy, nie będąc przy tym związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną. W zakresie oceny stanu faktycznego ustalonego przez organy, należy zaznaczyć, że sąd administracyjny nie ustala stanu faktycznego, a jedynie wskazuje, które ustalenia organu zostały przez niego przyjęte, a które nie (vide. wyrok NSA z dnia 6 lutego 2008 r. sygn. akt II FSK 1665/06 – orzeczenia.nsa.gov.pl). Oceniając stan faktyczny ustalony przez organy, Sąd przyjął za podstawę rozstrzygnięcia ustalenia faktyczne poczynione przez organy administracji publicznej (organy podatkowe), albowiem stan faktyczny został ustalony z zachowaniem reguł procedury administracyjnej. Organy podatkowe zważając na wynikający z przepisu art. 122 O.p. obowiązek podejmowania niezbędnych działań w celu dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz załatwienia sprawy zgodnie z zasadą prawdy materialnej, zebrały i w sposób wyczerpujący rozpatrzyły zebrany w sprawie materiał dowodowy, oceny wyprowadzone na jego podstawie w sposób należyty wypełniają obowiązki płynące z zasady prawdy obiektywnej, jak też z zasady swobodnej oceny dowodów. W następstwie tak prowadzonych czynności, ustalony w postępowaniu administracyjnym stan faktyczny, stał się stanem faktycznym przyjętym przez Sąd. Odnotować przy tym trzeba, iż w postępowaniu dotyczącym wydania zaświadczenia o pomocy de minimis to na zainteresowanym pracodawcy spoczywa obowiązek dostarczenia pełnego materiału dowodowego, z którego wynikałoby, że wydatki poniesione z funduszu rehabilitacji przyczynią się do zmniejszenia ograniczeń zawodowych pracownika niepełnosprawnego bądź też będą służyły jego rehabilitacji. Rola organu podatkowego w tym postępowaniu ogranicza się do oceny przedłożonego materiału dowodowego, bez obowiązku poszukiwania dodatkowych dowodów, które mogłyby uzasadniać wydanie żądanego przez pracodawcę zaświadczenia (vide wyrok NSA z dnia 16 stycznia 2018 r., sygn. akt II FSK 3561/15 – orzeczenia.nsa.gov.pl). Istota sporu sprowadza się do rozstrzygnięcia czy w świetle okoliczności faktyczno-prawnych sprawy organ administracji publicznej zasadnie odmówił stronie skarżącej wydania zaświadczenia o pomocy de minimis z tytułu wydatku poniesionego na zakup programu komputerowego. Czy trafnie wywodzi organ, uwzględniając stan zdrowia pracownika niepełnosprawnego zatrudnionego przez Spółkę, iż wprawdzie zakup przedmiotowego programu komputerowego w większym stopniu niż osobom pełnosprawnym pomaga pracownikowi Spółki w wykonywaniu codziennych obowiązków służbowych, jednak nie sposób uznać, iż przedmiotowy wydatek uzasadnia finansowanie go ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych w sytuacji, gdy nie ma związku dokonanego wydatku z niepełnosprawnością pracownika Spółki – § 2 ust. 1 pkt 1 lit. c rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2007 r. w sprawie zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych. W okolicznościach sprawy nie można zdaniem organu zgodzić się również ze stroną, iż spełniona została przesłanka celowościowa, na którą wskazuje § 4a rozporządzenia. Czy rację należy przyznać stronie, iż zakup ww. programu przyczynił się do usprawnienia pracy księgowej, do zachowania terminowości zadań na piastowanym stanowisku i umożliwia dalsze wykonywanie pracy. Strona przekonuje, iż ww. program komputerowy umożliwia pracownikowi wykonywanie przez niego obowiązków pracowniczych, przy zagwarantowaniu przerw od pracy przy komputerze, które są konieczne dla pracownika, a bez których nie mógłby wykonywać swoich obowiązków w sposób terminowy. Zdaniem strony, program komputerowy jest w pełni zautomatyzowany, co oznacza, że jest dedykowany, specjalnie zaprojektowany dla systemu ewidencji ulg we wpłatach na PFRON i korzystanie z niego znacznie przyspiesza wykonywanie obowiązków księgowej, a zaoszczędzony czas umożliwia pracownikowi korzystanie z przerw przy pracy przy komputerze. Co za tym, w ocenie strony spełnione zostały wszelkie wymogi uzasadniające wydanie zaświadczenia o udzieleniu pomocy de minimis, w szczególności te opisane w § 2 ust. 1 pkt 1 lit. c i § 4a rozporządzenia. W tak nakreślonym sporze, w ocenie Sądu, racje należy przyznać organowi, który w obszernej argumentacji uzasadnienia zaskarżonego postanowienia w sposób jasny i przekonujący wskazał na argumenty przemawiające za nieuwzględnieniem wniosku strony. Przypomnieć należy, iż godnie z art. 306a § 1 O.p. organ podatkowy wydaje zaświadczenia na żądanie osoby ubiegającej się o zaświadczenie. Zaświadczenie wydaje się, jeżeli urzędowego potwierdzenia określonych faktów lub stanu prawnego wymaga przepis prawa lub gdy osoba ubiega się o zaświadczenie ze względu na swój interes prawny w urzędowym potwierdzeniu określonych faktów lub stanu prawnego (art. 306a § 2 O.p.). Zaświadczenie potwierdza stan faktyczny lub prawny istniejący w dniu jego wydania i wydaje się je w granicach żądania wnioskodawcy (art. 306a § 3-4 O.p.). Z art. 306b § 1 i art. 306c O.p. wynika, że rozstrzygnięcie przez organ administracyjny sprawy, której istotą jest żądanie wydania zaświadczenia, może nastąpić w dwojaki sposób: po pierwsze – przez wydanie zaświadczenia o żądanej treści, a więc potwierdzającego, zgodnie z żądaniem osoby ubiegającej się o zaświadczenie, istnienie określonego stanu faktycznego lub stanu prawnego, po drugie – przez odmowę wydania zaświadczenia. Z kolei zgodnie z § 9 ust. 1 rozporządzenia, warunkiem uznania pomocy jako pomocy de minimis jest uzyskanie zaświadczenia wydanego przedsiębiorcy przez organ podatkowy, podmiot uprawniony do pobierania opłat na podstawie odrębnych przepisów lub inny podmiot udzielający pomocy. Z art. 8 ust. 1 oraz ust. 2 pkt 4 ustawy wynika zaś, że rehabilitacja zawodowa ma na celu ułatwienie osobie niepełnosprawnej uzyskania i utrzymania odpowiedniego zatrudnienia i awansu zawodowego przez umożliwienie jej korzystania z poradnictwa zawodowego, szkolenia zawodowego i pośrednictwa pracy. Stosownie do przepisu art. 33 ust. 1 ustawy prowadzący zakład pracy chronionej tworzy zakładowy fundusz rehabilitacji osób niepełnosprawnych. Środki funduszu rehabilitacji są przeznaczone na finansowanie rehabilitacji zawodowej, społecznej i leczniczej, w tym na indywidualne programy rehabilitacji osób niepełnosprawnych opracowane przez powołane przez pracodawców komisje rehabilitacyjne oraz ubezpieczenie osób niepełnosprawnych, zgodnie z zakładowym regulaminem wykorzystania tych środków (art. 33 ust. 4 ustawy). Środki funduszu rehabilitacji przeznacza się m.in. na wyposażenie stanowiska pracy oraz przystosowanie jego otoczenia do potrzeb osób niepełnosprawnych, w szczególności na wyposażenie i dostosowanie pomieszczeń zakładu (§ 2 ust. 1 pkt 1 lit. c rozporządzenia). Warunkiem wykorzystania funduszu rehabilitacji jest natomiast dokonywanie wydatków z tego funduszu w sposób celowy i oszczędny z uwzględnieniem optymalnego doboru metod i środków realizacji w stosunku do zakładanych efektów (§ 4a rozporządzenia). Niezależnie bowiem od tego na jaki rodzaj wydatków przeznacza się środki zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, towarzyszyć temu musi zawsze nakreślony w § 4a tego rozporządzenia warunek, którym jest wydatkowanie środków z tego funduszu w sposób celowy i oszczędny z uwzględnieniem doboru metod i środków realizacji w stosunku do zamierzonych efektów. Uwzględniając cel, o którym mowa w rozporządzeniu oraz wynikający z § 2 rozporządzenia otwarty katalog wydatków możliwych do finansowania ze środków funduszu, nie można pochodzącymi z niego środkami finansować wszelkich wydatków wyposażenia stanowiska pracy osoby niepełnosprawnej oraz przystosowania jego otoczenia do potrzeb osoby niepełnosprawnej, lecz jedynie te, które spełniają cele określone w ustawie oraz w rozporządzeniu, a także są wydatkami oszczędnymi. Mając na uwadze szczególny cel ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, jakim jest pomoc osobom niepełnosprawnym i umożliwienie im funkcjonowania w życiu zawodowym, uprawniony jest pogląd, iż stworzony system preferencji dla przedsiębiorców prowadzących zakład pracy chronionej, obejmujący w szczególności zwolnienia i ulgi podatkowe stanowiące pomoc publiczną, ma przede wszystkim za zadanie zrekompensowanie zwiększonych wydatków związanych z realizowaniem rehabilitacji zawodowej, społecznej i leczniczej osób niepełnosprawnych. Zdaniem Sądu prawidłowo oceniły organy orzekające w niniejszej sprawie, iż wydatek poniesiony przez skarżącą Spółkę na zakup programu komputerowego uzasadniony był potrzebą stworzenia warunków umożliwiających wykonywanie pracy. Zakup ww. programu nie przyczynił się do zmniejszenia ograniczeń zawodowych pracownika wynikających z rodzaju i stopnia niepełnosprawności. Tego rodzaju wydatek to wydatek, jaki obowiązany jest ponieść każdy pracodawca aby wyposażyć każdego zatrudnionego pracownika w sprzęt niezbędny do wykonywania obowiązków zawodowych, niezależnie od tego czy pracę wykonuje osoba niepełnosprawna, czy pełnosprawna. Jak wynika z akt sprawy, pracownik skarżącej Spółki, to osoba zatrudniona na stanowisku księgowej, która od dzieciństwa posiada lekki stopień niepełnosprawności ze względu na wzrok, posiada protezę prawego oka, cierpi na krótkowzroczność, nosi okulary. Zdaniem Sądu, nie jest przekonująca argumentacja strony, iż zakup ww. programu komputerowego był dedykowany wyłącznie temu pracownikowi, gdyż pracując na tak odpowiedzialnym stanowisku musi dotrzymywać szeregu terminów, co wiąże się z intensywną pracą a to z kolei z koniecznością zapewnienia przerw na odpoczynek. W ocenie strony korzystanie z programu znacznie przyspiesza wykonywanie obowiązków, a zaoszczędzony czas umożliwia pracownikowi korzystanie z przerw przy pracy przy komputerze. Program jest intuicyjny, co oznacza że przy wpisywaniu przez pracownika pewnych początkowych wartości, sam automatycznie wylicza wartości powiązane, które bez tego programu musiałby być liczone przez pracownika samodzielnie. Dostrzec należy, iż przedmiotowy program komputerowy nie jest programem dedykowanym dla osób niepełnosprawnych, nie posiada usprawnień, ulepszeń które pozwalają niepełnosprawnemu pracownikowi na wykonywanie zadań, których bez tej dodatkowej funkcjonalności nie byłby w stanie wykonać. Bezsprzecznie z omawianego programu mogą korzystać również pracownicy nieposiadający orzeczenia o niepełnosprawności. Trudno zgodzić się ze stroną, iż bez pomocy przedmiotowego programu, przy zachowaniu przerw od pracy przy komputerze, niemożliwym byłoby wykonywanie obowiązków księgowej w terminach wynikających z przepisów prawa, a tym samym niemożliwym byłoby wykonywanie przez pracownika pracy w ogóle, z uwagi na stan zdrowia. Taka konkluzja strony jest zbyt daleko idąca. Jak wskazuje sama strona, niepełnosprawny pracownik pracuje na stanowisku księgowej, zatem zakres obowiązków takiego pracownika jest niewątpliwie wieloelementowy na różnych płaszczyznach, a tylko jednym z elementów jest ewidencjonowanie ulg we wpłatach na PFRON. Owszem, co przyznał organ, wykorzystanie programu niewątpliwie usprawnia pracę księgowej w tym obszarze, jednakże nie wyklucza wykonania zadania bez tego programu, a przy tym jest jedynie jednym z zadań składających się na wykonywaną przez pracownika pracę, którą jak można założyć wykonuje przy użyciu różnego rodzaju specjalistycznych programów obsługi księgowej. Zakup omawianego programu komputerowego nie jest warunkiem niezbędnym do wykonywania pracy na stanowisku księgowej, czego nie podważyła strona skarżąca, skupiając się w zasadzie na argumentach związanych z zachowaniem terminów dla realizacji poszczególnych zadań wynikających z piastowanego stanowiska księgowej. Nie jest także przekonywujący argument, iż praca przy użyciu omawianego programu skróci czas wykonywania zadań, a czas ten pracownik będzie mógł przeznaczyć na przerwę, odpoczynek. Z tych wszystkich względów, zdaniem Sądu zgodzić należy się ze stanowiskiem wyrażonym w zaskarżonym postanowieniu, że zakup ww. programu komputerowego co za tym korzystanie z niego przez niepełnosprawnego pracownika nie przyczynia się bezpośrednio do zmniejszenia ograniczeń pracownika wynikających ze stopnia niepełnosprawności. Tego rodzaju wydatek jest wydatkiem uniwersalnym, odpowiednim dla każdego pracownika na danym stanowisku pracy, tj. wykorzystywanym w identyczny sposób przez osoby niepełnosprawne i pełnosprawne. Owszem, jak podnosi strona zmniejszenie ograniczeń zawodowych osób niepełnosprawnych nie wyklucza stosowania sprzętów ogólnodostępnych, jednak na tle okoliczności sprawy uprawniona jest ocena, iż omawiany wydatek w żaden szczególny sposób nie odpowiada potrzebom niepełnosprawnego pracownika, nie koncentruje się na Jego potrzebach i ograniczeniach, nie przyczynia się w żaden sposób do zmniejszenia barier i ograniczeń, z którymi boryka się pracownik w życiu zawodowym. Poniesiony wydatek nie miał na celu realnej rehabilitacji zawodowej, społecznej, czy leczniczej pracownika. Strona nie wykazała, iż wydatkowanie środków nastąpiło w sposób celowy i oszczędny z uwzględnieniem doboru metod i środków realizacji w stosunku do zamierzonych efektów. Sąd podziela przy tym stwierdzenie organu, iż strona nie wykazała okoliczności, które uniemożliwiałyby dalszą pracę pracownika na dotychczasowych warunkach. Strona koncentruje się bowiem na obowiązku przestrzegania przez pracownika określonych terminów, niemniej nie przedkłada materiału dowodowego wskazującego chociażby na uchybienia takich terminów, do których nie doszłoby przy wykorzystaniu ww. programu. Obowiązek przestrzegania terminów nie jest w tym wypadku argumentem wskazującym na celowość wydatku, a jedynie przejawem dbałości pracodawcy o swój interes. Mając na uwadze wszystkie powyższe okoliczności i nie dopatrując się naruszenia wskazanych w skardze przepisów prawa, jak również innych naruszeń, które Sąd jest zobligowany brać pod uwagę z urzędu, a zatem nie znajdując podstaw do uwzględnienia skargi, Sąd na podstawie art. 151 p.p.s.a. orzekł jak w sentencji.
|