Zapytanie nr 125

do ministra rodziny, pracy i polityki społecznej

w sprawie zmiany danych osobowych na orzeczeniu o niepełnosprawności

Zgłaszający: Iwona Hartwich

Data wpływu: 19-01-2024

Szanowna Pani Minister,

do mojego biura zgłosił się pan Adam S., osoba niepełnosprawna mająca orzeczenie o niepełnosprawności przyznane na stałe.

Pan Adam dokonał zmiany imienia w Urzędzie Stanu Cywilnego. Po otrzymaniu decyzji pisemnej potwierdzającej zmianę imienia podjął kroki do zmiany danych (imienia) na orzeczeniu o niepełnosprawności. Zarówno w powiatowym centrum pomocy rodzinie, jak i w zespole orzekającym uzyskał informacje, iż modyfikacja danych nie jest możliwa.

W związku z powyższym proszę o odpowiedź na następujące pytanie:

W jaki sposób osoba niepełnosprawna, mająca orzeczenie o niepełnosprawności na stałe, może dokonać zmiany danych osobowych na orzeczeniu?

Z poważaniem

Iwona Hartwich
Posłanka na Sejm RP

BON-IV.059.4.2024.AP
Warszawa, /elektroniczny znacznik czasu/
Pan
Szymon Hołownia
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej
Szanowny Panie Marszałku,
w odpowiedzi na zapytanie nr 125 wniesione w dniu 30 stycznia 2024 roku przez Panią
Posłankę Iwonę Hartwich w sprawie zmiany danych osobowych na orzeczeniu o niepełnosprawności, proszę o przyjęcie następujących wyjaśnień:

Przepisy ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2024 r. poz. 44) nie przewidują możliwości dokonania zmian w orzeczeniu o stopniu niepełnosprawności lub jego wymiany w przypadku zmiany danych osobowych (imienia, nazwiska) osoby będącej podmiotem tego orzeczenia.

W systemie prawa krajowego w niektórych regulacjach przewidziano wymianę dokumentów wydawanych na podstawie przepisów administracyjnego prawa materialnego w sytuacji, gdy nastąpi zmiana danych osobowych posiadacza dokumentu, ustalając wręcz obowiązek wymiany dokumentu. Taki obowiązek wynika z art. 46 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 6 sierpnia 2010 r. o dowodach osobistych (Dz. U. z 2022 r. poz. 671, ze zm.), który stanowi, że wydanie nowego dowodu osobistego następuje w przypadku zmiany danych zawartych w dowodzie osobistym, z wyjątkiem zmiany nazwy organu wydającego. Dowód osobisty jest jednakże dokumentem stwierdzającym tożsamość osoby (art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 6 sierpnia 2010 r. o dowodach osobistych) i w związku z tym państwo jest niewątpliwie zainteresowane w tym, aby dokument ten zawierał dane aktualne.

Wymiany dokumentu ze względu na zmianę danych osobowych, tak jak to przewiduje ustawa z dnia 6 sierpnia 2010 r. o dowodach osobistych, nie dokonuje się w drodze wydania decyzji administracyjnej, a więc władczego rozstrzygnięcia właściwego organu administracji
publicznej, lecz czynnością materialno-techniczną, potwierdzeniem już wcześniej dokonanej zgodnie z prawem zmiany danych osobowych. Zmiana danych osobowych może nastąpić przykładowo w razie zawarcia związku małżeńskiego i zmiany w związku z tym nazwiska
jednego lub obojga małżonków lub w drodze decyzji administracyjnej o zmianie imienia lub nazwiska. Rozstrzygnięciem władczym objęta jest zmiana imienia lub nazwiska, natomiast wynikające stąd konsekwencje, a więc wymiana dowodu osobistego, prawa jazdy, nie wymagają jakiegokolwiek władczego rozstrzygnięcia organu administracji publicznej.

Ze względu na to, że brak jest analogicznych uregulowań prawnych w odniesieniu do orzeczeń o stopniu niepełnosprawności, a wyłącznie przepisy administracyjnego prawa materialnego mogą zawierać odpowiednie do regulowanych nimi kwestii unormowania określające zarówno obowiązek jak i prawo wymiany wydawanych na ich podstawie rozstrzygnięć, to zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności nie jest uprawniony do dokonania zmiany w orzeczeniu o stopniu niepełnosprawności, w związku ze zmianą imienia osoby, której ono dotyczy.

Zarówno orzeczenie o stopniu niepełnosprawności jak i decyzja o zmianie imienia są dokumentami urzędowymi w rozumieniu art. 76 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2023 r. poz. 775, ze zm.). Osoba niepełnosprawna legitymuje się dokumentem/orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności uprawniającym do korzystania z ulg i uprawnień, a w razie zmiany danych osobowych, również dokumentem stwierdzającym zmianę tych danych (decyzją o zmianie imienia lub nazwiska). Zmiana danych osobowych, która nastąpiła po wydaniu orzeczenia o stopniu niepełnosprawności nie pozbawia statusu osoby niepełnosprawnej oraz możliwości korzystania z uprawnień przysługujących na podstawie posiadanego orzeczenia.

Z wyrazami szacunku
z up. Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej
Łukasz Krasoń
Pełnomocnik Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych
Sekretarz Stanu
/-kwalifikowany podpis elektroniczny-/